Alles wat je moet weten over glutenvrij eten op de basisschool

In de afgelopen acht jaar heb ik veel geblogd over alles wat je moet weten over glutenvrij eten op de basisschool. Wij sluiten over een paar weken de basisschoolperiode van Alexander af. Alles wat je wilt weten,  en misschien nog wel meer, heb ik samengebracht in deze blog. Hij heeft op de basisschool niet zo heel veel last gehad van zijn  glutenvrije dieet. Dat kostte een beetje moeite maar gelukkig zijn wij daarbij geholpen door heel veel goede, lieve en begripvolle leerkrachten en ouders van vriendjes.

De school informeren

De meeste ouders kiezen ervoor om aan het begin van het schooljaar of net na de diagnose coeliakie de leerkracht en ouders van klasgenoten een mail te sturen met informatie over coeliakie en glutenvrij eten. Deze brief voor de leerkracht stuur ik altijd aan het begin van het schooljaar en  deze briefstuurde in in groep 1 en 2 naar ouders van de klas. Ik heb ook wel eens een brief aan de ouderraad gestuurd over de vrijwillige ouderbijdrage en de kosten van het dieet. Als je nog een stapje verder wil gaan in de coeliakie-bewustwording kun je de lesbrief over coeliakie geven aan de juf of meester. Als je kind wat ouder is wil hij/zij misschien wel een spreekbeurtgeven over coeliakie om de klas te informeren.

Eten in de klas

 

Op de basisschool eten de meeste kinderen in de klas achter hun tafeltje of in de kring. Bij Alexander op school at hij in groep 1-2 nog in de Kring, later altijd achter zijn tafel. Dat is altijd goed gegaan. Hij is zelf erg voorzichtig met zijn eigen eten. Zijn boterhammen zitten verpakt in alufolie in zijn trommel en hij houdt ze daar tot hij ze opeet. Hij zou zijn handen moeten wassen voor hij gaat eten, ik stopte vroeger ook wel billendoekjes in zijn tas voor zijn handen, maar ik denk dat hij dat niet altijd doet.

Hoewel hij wel duimde tot in groep 2 heb ik mij nooit druk gemaakt over kruisbesmetting via speelgoed of tafels. De klas oogt redelijk schoon, er wordt rustig gegeten maar de kinderen wassen niet altijd hun handen na het brood eten. Toch komt hij nooit met buikpijn thuis en zijn antistoffenwaardes zijn altijd (zeer) goed.

10-uurtje

Op de meeste scholen eten de kinderen om een uur of 10 een klein hapje. Een bakje met stukjes rauwkost, een appeltje of een banaan, ongezouten noten en rozijnen of een rijstwafel met kaas. Zelf iets bakken kan ook, bijvoorbeeld glutenvrije ontbijtkoek, bananenbrood  of een glutenvrije ‘liga’. Daarnaast is er van alles te koop zoals een Bifiworstje, zakje knijpfruit of knijpkwark, Babybell, Eat Naturelreep, Sesamcrackertjes, Naked reep of een pindareep.

Lunch

Alexander krijgt gewoon twee boterhammen met kaas mee naar school. Brood bak ik soms zelf en soms koop ik brood van Schar, Genius, Alber Heijn of Yam’s. Het brood verpak ik in alufolie en stop ik in een trommel om het verser te houden. Het aluminiumfolie houdt niet alleen het brood langer vers, het beschermt het brood ook tegen kruisbesmetting als de trommel per ongeluk open gaat of valt.

Traktatietrommel

Snoeptrommel

Er staat altijd een trommel in de klas bij de juf met glutenvrije snoepjes voor het geval er een jarige is die glutencupcakes trakteert of iets dergelijk. Er is heel veel glutenvrij snoep te koop dus maak een keuze. Zorg dat alles verpakt is zodat het langer vers blijft en schoon. Dit is een lijst met glutenvrij snoep dat wij lekker vinden. Je kunt ook hartige dingen in de trommel stoppen zoals bifiworstjes, kleine zakjes zoute popcorn en naturel chips.

Trakteren

glutenvrije verjaardagstraktaties glutenvrije verjaardagstraktaties

De verjaardagstraktaties van onszelf zijn altijd glutenvrij. Niet alleen Alexander trakteert glutenvrij maar ook zijn zusjes. Dit is het ultieme overzicht van al onze glutenvrije verjaardagstraktaties.

Verjaardagspartijtje

Ook voor het verjaardagspartijtje geldt: neem van te voren even contact op met de ouders van de jarige job. Bied aan om zelf een glutenvrij cupcakeje mee te geven en neem contact op met het restaurant als ze ergens iets gaan  eten.

glutenvrije verjaardagscake

Onze eigen verjaardagspartijtjes hou ik altijd helemaal glutenvrij. Wel zo veilig en dus makkelijk. En geen kind dat er iets van merkt. We beginnen met glutenvrije cake of cupcakes en snacken door met glutenvrije chips (bv van Croky), rauwkost en knakworstjes van Unox. Als we ergens iets eten dan kom je er achter dat de meeste kinderparadijzen (indoor speeltuinen, lasergamen, jumpen etc) glutenvrij eten aanbieden.

Naschoolse opvang

Als je kind ook naar de naschoolse, voorschoolse of tussenschoolse opvang gaat dan zal je hen ook moeten informeren. Bij de naschoolseopvang van Alexander stond een trommel met glutenvrije koekjes voor hem en had hij een eigen mandje met rijstwafels en een eigen pot pindakaas. Verder eten ze daar veel fruit. Als activiteit werd er wel eens gebakken of gekookt. Gelukkig ging dat altijd in goed overleg. Als de begeleiders glutenvrije pannenkoeken of wentelteefjes wilden bakken, dan namen we de pan zelf mee.

Afspreken

De thee en glutenvrije koekjes staan klaar, het enige wat je nog moet doen is je kind ophalen en je kunt gezellig samen de dag doornemen. Maar nee, je kind wil afspreken bij een vriendje. Hoe moet dat nou met zijn boterhammetje en zijn koekjes?

Als de kinderen al langer bevriend zijn is er kans dat je de ouders van het vriendje al hebt ingelicht over glutenvrij eten. Alexander had bij zijn beste vriend zijn eigen potje chocopasta.

Als je niet van te voren weet of en waar je kind gaat afspreken kun je het een reservetrommeltje met crackers en een koekje in zijn tas stoppen. Ik nam op woensdagmiddag ook wel eens een trommel met gesmeerde boterhammen mee bij het ophalen zodat ik dat mee kon geven als hij ergens een ging lunchen.

Koekjes bakken

Op school wordt er soms gebakken of gekookt in de klas; pannenkoeken, koekjes of pepernoten. Ik heb altijd gevraagd aan de leerkracht om even van te voren met mij te overleggen. Er zijn drie manieren om dit aan te pakken met een glutenvrije leerling.

1) Alles wordt door de hele klas glutenvrij gebakken en alle materialen zijn brandschoon. Ideale recepten daarvoor zijn pindakaaskoekjes of maïzenakoekjes omdat die ingrediënten gebruiken die van nature glutenvrij zijn.

2) Je kind neemt zijn eigen portie meel of deeg/beslag mee van huis en bakt in een hoekje van de keuken zijn eigen lekkers, dat wordt meegebakken in de oven van de klas. Hier is de kans op kruisbesmetting (glutenmeel of kruimels die het glutenvrije koekje besmetten en oneetbaar maken) het grootst.

3) Je kind doet wel mee met de klas maar trekt daarbij latexhandschoenen aan tegen de gluten. Na afloop eet het een kant en klaar koekje of pepernoot van thuis. De laatste optie heeft mijn voorkeur.glutenvrije pepernoten bakken op school

Sinterklaas

Rond de Sinterklaastijd maak ik als glutenvrije moeder altijd overuren. Bespreek met de leerkracht wat er gaat gebeuren met Sinterklaas en wat en wanneer er gegeten, getrakteerd en gebakken gaat worden. Denk samen na over glutenvrije alternatieven. Bespreek (nog eens) de risico’s van kruisbesmetting en dat vliegende pepernoten door de klas echt een no go is. Ik gaf Alexander op de dag dat Sinterklaas of de rommelpieten langskwamen altijd een bakje zelfgebakken pepernoten mee in zijn tas.

Kerst

Elke school heeft zijn eigen gebruiken met Kerst maar de meeste scholen organiseren in de week voor de kerstvakantie in de ochtend of avond een kerstbuffet. Elk kind neemt een iets mee naar school dat samen wordt opgegeven. Vaak hangt er een lijst op de deur van het lokaal, soms al met het menu erop, waar je je naam op kunt zetten. Ik bekeek de lijst samen met Alexander en hij koos een paar hapjes van die ik glutenvrij voor hem namaakte. Hij nam een fles kinderchampagne mee voor de rest van de klas.

Ontbijt in de klas

Sommige scholen organiseren een soortgelijk buffet met Pasen. In november doen scholen soms mee aan het Nationaal schoolontbijt. Hiervoor wordt het ontbijt geleverd door de organisatie zelf. Van te voren kun je op de site lezen wat er in het pakket zit. Het Nationaal Schoolontbijt wordt ondersteund door de NCV dus dat is fijn

Voor het Koningsontbijt dat wordt geleverd door Jumbo kun je ook van te voren op de site lezen wat er in het pakket zit. Glutenvrij brood van wordt op aanvraag geleverd.

Koningsontbijt Koningsontbijt 2014

Wel is het weer belangrijk om weer met je kind en de begeleiders kruisbesmetting te bespreken.

Tostidag

In groep 7 had Alexander een keer in de maand tostidag. Elke eerste maandag van de maand mocht hij zijn boterham met kaas in de klassen-tosti-ijzer leggen. Superleuk natuurlijk maar niet zo veilig. Hij nam op deze dagen gewoon zijn eigen tosti-ijzer mee in zijn rugzak.

Schoolreisje

Een eendaags schoolreisje is spannend. Niet alleen voor je kind (durf ik wel van die grote glijbaan, naast wie zit ik in de bus?) maar ook voor jou als ouder (valt hij niet van de grote glijbaan, wordt hij wagenziek in de bus).  Vraag  na of er iets gezamenlijk gegeten gaat worden en bespreek een glutenvrij alternatief. Bij Alex eerste schoolreisje werden er patatjes getrakteerd door de school. Nadat ik erover had gebeld heeft de beheerster van de speeltuin haar eigen schone frituurpan meegenomen omdat de snackbar geen glutenvrije patat kon leveren. Ik stopte Alexanders tas sowieso vol met lekkere glutenvrije snacks.

Schoolkamp

Een meerdaags schoolreisje of schoolkamp is nog veel spannender. Zelf ga ik regelmatig mee op werkweek met de middelbare school en maak daar glutenvrije leerlingen mee zoals Gaby en Jens.

Deze maand ging Alexander met groep 8 op reis. Op de fiets naar het Stayokay in Noordwijkerhout. Dat was eenvoudiger dan het turnkamp waar hij twee jaar geleden was. Een mailtje aan de juf en een telefoontje aan het hotel en alles was geregeld. Bij Stayokay zijn ze goed ingespeeld op gasten met een voedselintolerantie.

Sportdag

Zorg voor een sportdag voor voldoende drinken, fruit en een lekkere boterham. Als er al iets wordt uitgedeeld is dat meestal een waterijsje en die zijn vrijwel altijd okay.

Avondvierdaagse

Met de avondvierdaagse hebben wij niet zo heel veel ervaring, we hebben maar 1x meegelopen. Daarbij slobberden de meeste kinderen aan een halve sinaasappel in een zakdoek met daarin een pepermuntje. Dorstlessend maar zeer slecht voor de tanden en onsmakelijk om te zien maar wel glutenvrij. De laatste avond krijgen de meeste kinderen snoep mee van hun ouders. Veel snoep is glutenvrij (maar niet alles). Gezond is anders.

Juffendag

Aan het einde van het schooljaar wordt vaak een Juffendag geoganiseerd. Een dag waarop de leerkracht (mag ook meester zijn) haar verjaardag viert en/of in het zonnetjes wordt gezet. De kinderen nemen dan vaak een kleine attentie mee. Ik laat mijn kinderen vaak een blanco kaart versieren en samen schrijven we er dan een bedankje op. Vaak grijp ik de juffendag aan om aan coeliakie-bewustwording te doen en geef ik er een pak lekkere glutenvrije koekjes bij zoals bijvoorbeeld Oaties van Verkade of glutenvrije Oreo’s.

glutenvrije koekjes
glutenvrije koekjes

Alles wat je wilde weten over glutenvrij eten op de basisschool

Tot zo ver de basisschool. Bij ons is het glutenvrije eten, bakken, snacken op school altijd goed gegaan maar vraag niet hoe. Heel vaak kwam ik er op het laatste moment pas achter dat er morgen een glutenvrije pannenkoek, croissant, tosti-ijzer of ijsje nodig was. Dat heeft tot regelmatig tot gevolg gehad dat ik tot ‘s avonds laat in de file stond omdat in de wijde omgeving alle glutenvrije cornetto’s waren uitverkocht, ik tijdens mijn lunchpauze een tosti-ijzer kwam naleveren in de klas of dat ik ‘s avonds laat wentelteefjes of ‘s morgens om 6 uur pannenkoeken stond te bakken. Je hebt het er allemaal voor over als (glutenvrije) ouder.

Ben benieuwd wat de middelbare school ons gaat brengen…

3 thoughts on “Alles wat je moet weten over glutenvrij eten op de basisschool

  1. Hé Annemiek, bij onze dochter Maud van een jaar is afgelopen week Coeliakie geconstateerd. Super fijn om te leren van ouders zoals jij en dank dat je je ervaring hebt willen delen. Voor ons nog een lange weg naar de middelbare school. Maar met jou hulp al een beetje op weg

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.